Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 22 października 2025 r. w przedmiocie odwołania prezesów i wiceprezesów sądów przez Ministra Sprawiedliwości
Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 22 października 2025 r. w przedmiocie odwołania prezesów i wiceprezesów sądów przez Ministra Sprawiedliwości
Procedowanie w przedmiocie zamiaru odwołania prezesa i wiceprezesa sądu znajduje podstawę prawną w treści art. 27 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sadów powszechnych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 334 z późn. zm.). Zgodnie z brzmieniem §2 tego przepisu odwołanie prezesa (wiceprezesa) sądu może nastąpić po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwego kolegium właściwego sądu wyrażonej przedmiocie takiego zamiaru przedstawionego zgodnie z warunkami podanymi w tym przepisie).
Zgodnie z treścią §5 jedynie opinia pozytywna kolegium upoważnia Ministra Sprawiedliwości do odwołania prezesa (wiceprezesa). §5a określa dalszy sposób procedowania w przypadku negatywnej opinii kolegium.
Z zestawienia obu wymienionych przepisów wynika, że opinia może jawić się jedynie w dwóch alternatywnych postaciach: pozytywna bądź negatywna. §5 zawiera warunek konieczny w postaci pozytywnej opinii do zmaterializowania przez MS zamiaru odwołania prezesa, zaś § 5a stanowi zasadę postępowania gdy opinia jest negatywna. Treść tych przepisów oraz brak uregulowania dotyczącego ewentualności równoważnego głosowania skłania do oczywistej wykładni logicznej, zgodnie z którą każdy wynik głosowania kolegium poza tym, w którym większość jego członków opowiada się za opinią pozytywną, stanowi opinię negatywną.
W tym stanie rzeczy, jeżeli Minister Sprawiedliwości pozostaje przy zamiarze odwołania prezesa, urzeczywistnia się przesłanka związana z koniecznością zwrócenia się do Krajowej Rady Sądownictwa, której opinia negatywna zamyka ścieżkę urzędowania w tym przedmiocie.
Pragmatyka postępowania w tej kwestii wskazuje, że Minister Sprawiedliwości, niezależnie od rodzaju opinii kolegium, zamiaru odwołania prezesa do KRS nie przedstawia.
W dniu 17 września 2025 roku Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa przyjęło stanowisko w sprawie bezprawnego odwołania prezesów i wiceprezesów sądów bez uwzględnienia negatywnej opinii kolegiów oraz udziału w procedurze Krajowej Rady Sądownictwa. Działanie takie, zdaniem Prezydium KRS stanowi rażące naruszenie zasad demokratycznego państwa prawnego zabezpieczonych treścią Konstytucji RP oraz podważa inną konstytucyjną fundamentalną gwarancję w postaci niezawisłości sędziowskiej.
Prezydium stanowczo potępiło ”te bezprecedensowe naruszenie prawa” oraz dostrzegając możliwość popełnienia przestępstw przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego, zdecydowało o skierowaniu stosownego zawiadomienia.
W zaistniałym stanie rzeczy działania Ministra Sprawiedliwości jako nielegalne uznać należy za bezskuteczne ergo nie wywołujące skutków prawnych.
Prostą konsekwencją tegoż jest przyjęcie, że dotychczasowi prezesi i wiceprezesi sądów których dotyka nielegalna praktyka Ministra Sprawiedliwości nieprzerwanie w dalszym ciągu sprawują kadencyjny mandat.
Podejmowane przez Ministra Sprawiedliwości kolejne próby procedowania w celu obsadzenia stanowisk prezesów sądów poprzez zwracanie się do osób nieuprawnionych o zwoływanie zgromadzeń ogólnych mających wyłonić kandydatów na zajęte stanowiska prezesów sądów powoduje piętrowe budowanie bezprawia przez Ministra Sprawiedliwości. W machinę bezprawnych procedur zostają wikłani sędziowie zarówno ci zajmujący się zwoływaniem się tych zgromadzeń jak i sędziowie w jakikolwiek sposób w nich czynnie uczestniczący.
Kompletna wersja elektroniczna powyższego dokumentu jest dostępna w formacie PDF
WP.403.1.2025